داوری مقالات علمی پژوهشی ایرادات و نحوه مکاتبه : فرآیند داوری مقالات علمی پژوهشی برای کنترل کیفیت مقاله انجام می شود. این فرآیند توسط دانشگاهیان صورت می گیرد. اما تصمیم نهایی رد یا پذیرش مقاله با دوران نییست. بلکه هیئت تحریریه بعد از اعلام رای داوران، مقالاتی که رای مثبت داوران را دریافت کردند را بررسی می کنند و در مورد پذیرش یک مقاله رای نهایی را صادر می کنند. روش پذیرش مقالات « اعلام نظر داوران و طرح در جلسه هیئت تحریریه» است. دو عامل که نقش بسزایی در پذیرش مقالات دارند، « اصیل و بدیع بودن پژوهش» و « ارتباط موضوع با هدف مجله» است. جالب است بدانید هیئت تحریریه نقش اساسی تری در پذیرش مقالات دارند و درواقع تصمیم نهایی را اعلام می کنند. علت این موضوع این است که هیئت تحریره علاوه بر درنظر گرفتن فاکتورهای علمی، نظر مخاطبان و میزان مطابقت موضوع مقاله با سلیقه مخاطبان مجله را نیز در نظر می گیرد.
مزایای چاپ مقاله علمی پژوهشی برای نویسنده و اساتید
چاپ مقالات علمی پژوهشی راه اشتراک تجربیات محققان و دانشگاهیان است و برای دانشجویان و اساتیدی که قصد ارائه مقاله دارند، امتیازاتی را به همراه دارد. برای چاپ یک مقاله فرآیندی باید طی شود که داوران این پروسه از دانشگاهیان هستند. آن ها قضاوت می کنند که مقاله ارسالی شایستگی چاپ مقاله در مجله مورد نظر را دارد یا خیر. در نهایت این را بدانید که معیار های قبول مقالات علمی پژوهشی برای چاپ در هیچ کجا به صراحت بیان نشده است. بنابراین وظیفه مولف این است که با توجه به خلا علمی، جدید بودن ایده و توانایی خود به نگارش مقاله علمی پژوهشی بپردازد.
فرآیند داوری مقالات علمی پژوهشی
مقالات علمی پژوهشی پس از ارسال به مجلات در ابتدا از زیر ذره بین هیئت تحریریه عبور می کند. هیئت تحریریه کیفیت اولیه مقالات علمی را بررسی می کند که امکان ارسال مقاله به بخش داوری فراهم است یا خیر. این بررسی صرفا به این منظور است که سالانه حجم زیادی مقاله علمی پزوهشی برای مقالات ارسال می گردد و هیئت داوری برای کاهش زمان انتظار مولفان، مقالاتی که حداقل کیفیت را ندارند به بخش داوران ارسال نکند. حتی امکان دارد هیئت تحریریه در بررسی اولیه مقاله را رد کند. باید بدانید که اولین قسمتی که مورد توجه هیئت تحریریه است چکیده مقاله می باشد. بعد از پذیرش اولیه ادیتور و هیئت تحریریه، مقالات علمی پؤوهشی به داوران ارسال می شود و در نهایت با رای هیئت تحریریه، مقالات رد یا برای چاپ ارسال می شود.
۱٫ مرحله اول:بررسی اولیه توسط ادیتور
در گام اول ادیتتور مقالات علمی پژوهشی را از نظر تطابق با هدف و خط مشی مجله بررسی می کند. هیئت تحریریه سعی می کند مقالاتی را برای داوری ارسال کنند که اصول اولیه را رعایت کرده باشند. ممکن است در این قسمت، مقاله مورد تایید ادیتور واقع نشود و در همین جا مقاله علمی پژوهشی رد شود. دومین موضوعی که مورد توجه ادیتور است و در تصمیم وی تاثیر دارد رعایت استاندارهای فصلنامه از جنبه نگارشی و علمی است. اگر مجله در این مورد مشکلی داشته باشد، توسط هیئت تحریریه به مولف برای انجام اصلاحات ارسال می گردد. در کل زمان بررسی اولیه حداکثر ۱۰ روز می باشد.
۲٫ مرحله دوم: ارساله مقاله به داوری
در این مرحله داوران که شامل متخصصان آن حوزه هستند به بررسی مقاله می پردازند و قسمت هایی که برای داوران اهمیت دارد به شرح زیر است.معمولا همه مقالات مجله به بخشهای اصلی زیر تقسیم می شوند: چکیده ، مقدمه ، روش ها ، نتایج ، بحث و منابع که بخش های مورد بررسی توسط داوران همین بخش ها می باشند.
داوران برررسی می کنند که چکیده مقاله علمی پژوهشی ، مهم ترین قسمت های مقاله را به خوبی تشریح کرده باشند. در مقدمه عنوان تحقیق و ارتباط موضوع مقاله با مطالعات قبلی به خوبی توضیح داده شده و اهمیت آن را با توجه به شرایط حال به درستی آورده باشند. نتایج علمی با بحث مقاله و اصول علمی ارتباط درستی داشته باشد. نکته دیگری که مورد بررسی واقع می شود این است که مطالب به شیوایی نوشته شوند و نتایج مقاله با استناد به مباحث علمی بسته شود. موضوعی که خیلی زیاد برای داوران اهمیت دارد این است که آیا این مقاله در مجله دیگری چاپ شده است؟ و آیا مقاله ترجمه شده است؟ داوری زمانی به انتها می رسد که همه داوران مقاله نظر خود را اعلام کنند. در آخر نظرات داوران به شرح زیر است.
-
تایید داوران : داوران مقاله را تایید می کنند که این مورد نادر است و معمولا اکثر مجلات حداقل نیاز به ویراش جزئی دارند.
-
تایید داور به شرط رفع ایرادات جزئی : در حالت دوم مقاله به شرط ایجاد تغییراتی جزئی و رفع ایرادات تایید می شود و مولف موظف است طبق نظر داوری و برای چاپ مقاله خود در مجله مورد نظر تغییراتی در مقاله علمی پژوهشی خود اعمال کند.
-
تایید داوران به شرط رفع ایرادات : حالت دیگر در رای داوران بدین گونه است که مولف باید مقاله را از اول بررسی کند و بار دیگر مقاله را برای هیئت داوران ارسال کند و این به معنای رد مقاله نیست بلکه فرصتی دوباره به مولف داده می شود.
-
رد مقاله : حالت آخر رد مقاله می باشد که حتی با اعمال تغییرات گسترده توسط مولف هم مقاله شانس چاپ در مجله را ندارد. تفاوت این مورد با مورد قبلی در فرصت چاپ مقاله علمی پژوهشی است که در این حالت مقاله دیگر امیدی به جلب نظر داوران نخواهد شد.
-
معمولا به ندرت اتفاق می افتد که مقالات بدون هیچ تغییری پذیرش شوند و بهترین حالت برای مولفان اعمال تغییرات اندک و سپس چاپ مقاله است.
۳٫ مرحله سوم:بررسی نهایی هیئت تحریریه
پس از عبور مقاله از مرحله داوری، ادیتور مجله بنابر نظر داوران مقاله رای نهایی را صادر می کند. حتی ممکن است مقاله ای که از نظر داوران برای چاپ مناسب است نیز در این مرحله رد شوند. هیئت تحریریه از بین مقالات پذیرش شده ترجیح می دهند مقالاتی را چاپ کنند که ارزش و اعتبار بالایی داشته باشند. اما موضوع مهم این است که در کنار همه این ها، ادیتور برای سلیقه مخاطب مجله خود احترام زیادی قائل است و سعی می کند بهترین و علمی ترین مقالات را از بین مقالات پذیرش شده انتخاب کنند تا جلب رضایت حداکثری را همراه داشته باشند.
چاپ مقاله علمی پژوهشی کاملا منوط به نظر هیئت تحریریه است و در صورت جلب رضایت ادیتور، مقاله در فصل های بعدی مجلات چاپ خواهد شد.
دراین مطلب سعی کردیم مراحل داوری مقالات علمی پژوهشی را بصورت مختصر توضیح دهیم و نکات اصلی را برای شانس بیشتر چاپ مقالات علمی بررسی کنیم. همانطور که پیداست یک مولف یا نویسنده علاوه بر انتخاب بهترین موضوع مقاله و خلا مقالات علمی، به نظر مخاطب و سلیقه وی توجه کنند تا شانس خود رابرای تایید هیئت تحریریه برای چاپ در مجلات بالا ببرند.
۴٫ هزینههای چاپ مقاله علمی پژوهشی چیست؟
در مسیر چاپ مقاله علمی پژوهشی هزینه های متنوعی وجود دارد. اینکه این هزینه ها برای شما چقدر تمام می شود بستگی به توانایی ها و مهارت شما دارد. درواقع این توانمندی های شماست که می تواند در مسیر چاپ مقاله از هزینه های شما بکاهد.
وقتی که قصد ارسال مقاله برای مجلات داخلی را دارید باید توجه کنید که در طول مقاله دستورات زبان فارسی و قوائد به درستی رعایت شود. قطعا یکی از فاکتورهای ظاهری تایید مقالات در نشریات داخلی نحوه نگارش و مکاتبه است.برای چاپ مقالات در نشریات خارجی هم شما نیاز به ترجمه متون دارید که اگر به زبان انگلیسی مسلط باشید کمک زیادی به کاهش هزینه های شما خواهد کرد.
اگر در این زمینه ها اطلاعات و دانش کافی ندارید باید به متخصصان این حوزه رجوع کنید. هزینه ای که برای این امور دریافت می شود با توجه به حجم کار، زمان تحویل کار به مشتری، میزان تخصصی بودن مقاله دارد.
در کنار این هزینه ها بسته به اینکه قصد چاپ مقاله در ژورنال های داخلی یا خارجی را داشته باشید هزینه هایی را باید در نظر بگیرید که این هم بستگی به نوع مقاله و مجله ای که قصد دارید مقاله تان در آن به چاپ برسد دارد.
انواع مقالات علمی
محققان برای اشتراک گذاری دانش و یافته های خود سعی در چاپ مقالات علمی دارند. مقالات از نظر ماهیت به سه دسته کلی زیر تقسیم می شوند.
مقالات علمی پژوهشی بر پایه پژوهش و آزمایشات محقق شکل می گیرد و در پاسخ به یک سوال به این موضوع می پردازیم. در مقالات علمی پژوهشی نو بودن موضوع و خلا بررسی های علمی قبلی شرط است
مقالات علمی ترویجی
مقالات مروری یا عبمی ترویجی نو نبوده و ازنتایج بررسی های نویسنده نیست بلکه مطالاعات محققان دیگر مورد بررسی قرار می گیرد و نتایح بررسی در قالب مقاله نگاشته می شود.
مقالات علمی تخصصی
مقالات علمی تخصصی هیچ امتیازی برای دانشگاهیان دارد و بیشتر برای مجلات سازمانی نوشته می شوند و برای بررسی مباحث تخصصی مربوط به یک حوزه علمی اهمیت دارند . مقالات علمی تخصصی هیچگونه امتیازی از ارگان های مربوطه ندارند.